Xuất Khẩu nhuyễn thể của Việt Nam sang các thị trường trên thế giới trong 2 tháng đầu năm nay dường như chưa có sự tăng trưởng đồng bộ giữa 2 nhóm sản phẩm. Trong khi giá trị XK sản phẩm nhuyễn thể chân đầu (mực, bạch tuộc) vẫn có xu hướng tăng trưởng khá 18,5%, thì giá trị XK sản phẩm nhuyễn thể 2 mảnh vỏ lại giảm tới 25,2% so với cùng kỳ năm 2011.
Theo Hải quan Việt Nam, giá trị XK mực, bạch tuộc 2 tháng đầu năm đạt gần 67 triệu USD, trong đó Hàn Quốc và Nhật Bản – 2 thị trường lớn nhất về NK mực, bạch tuộc từ Việt Nam chiếm tới trên 60% tổng giá trị XK nhuyễn thể chân đầu của Việt Nam. Tuy giá trị XK sang hai thị trường này trong tháng 2 đều có dấu hiệu sụt giảm so với tháng 1 nhưng so với cùng kỳ năm ngoái, giá trị XK vẫn tăng khá mạnh, lần lượt là 84,4% và 157,8%. Tính chung cả 2 tháng đầu năm nay, giá trị XK mực, bạch tuộc sang Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng 2 con số, tương ứng 15,9% và 41,5% so với cùng kỳ năm 2011. Ngược lại, giá trị XK mặt hàng nhuyễn thể 2 mảnh vỏ XK sang hai nước này lại không được khả quan, cụ thể: sang Hàn Quốc giảm 46,5%, sang Nhật Bản giảm 56,8%.
EU được đánh giá là một trong những thị trường trọng điểm và đầy tiềm năng của thủy sản Việt Nam, đặc biệt đối với nhóm nhuyễn thể chân đầu, mặc dù những quy định NK vào thị trường này khá khắt khe. Thời gian này, cuộc khủng hoảng nợ công tại Châu Âu đã có chiều hướng lắng dịu dần, điều đó phần nào tạo cơ hội cho sản phẩm thủy sản Việt Nam gia tăng giá trị XK vào EU, đặc biệt là mặt hàng nhuyễn thể.
Riêng trong tháng 2, giá trị XK nhuyễn thể chân đầu sang EU đạt 6,4 triệu USD, giảm 15,8% so với 7,6 triệu USD của tháng 1 nhưng lại tăng tới 59,8% so với cùng kỳ năm ngoái, đưa tổng giá trị XK mặt hàng này 2 tháng đầu năm 2012 đạt gần 14 triệu USD, tăng 4,5% so với 2 tháng đầu năm 2011. Bên cạnh đó, giá trị XK nhuyễn thể 2 mảnh vỏ xuất sang thị trường này trong tháng 2 đạt 3,7 triệu USD, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng tính chung giá trị XK của cả 2 tháng đầu năm 2012 lại giảm 9,8%.
Tham tán Thương mại Việt Nam tại EU cho biết: “Nhiều mặt hàng thủy sản, nông sản, dệt may, … của Việt Nam đã được bạn hàng Châu Âu chấp nhận. Nhưng năm 2012, EU thay đổi một số chính sách liên quan đến vấn đề ưu đãi cho các nước đang phát triển, thay vì họ quy định cho những nhóm hàng thì nay họ có thể quy định thị phần hoặc chia nhỏ số lượng hàng XK của từng quốc gia vào EU. Với cách làm này, nhiều khả năng một số mặt hàng của Việt Nam sẽ bị đẩy ra khỏi danh sách được hưởng quy chế ưu đãi như trước đây. Theo đó, quy định kiểm tra về động thực vật sẽ trở nên gay gắt hơn. Mặt khác, EU cũng đang dự thảo về quy định dán nhãn sản phẩm nên buộc các DN cần nghiên cứu kỹ hơn về các luật lệ thì mới có thể tăng lượng hàng XK vào EU.” Và như vậy, mặt hàng nhuyễn thể của ta cũng không phải là trường hợp ngoại lệ.
Theo ý kiến của một chuyên gia kinh tế, những khó khăn của thị trường EU cũng chính là cơ hội để các DN XK Việt Nam xem lại, cải thiện chiến lược kinh doanh của mình. Nếu so với các nước đang phát triển khác, sự tăng trưởng XK của Việt Nam (tính theo khối lượng) vẫn còn khả quan vì nước ta XK sang EU chủ yếu là hàng gia dụng cần thiết như giày dép, nông sản, thủy sản,… nên nhu cầu đối với hàng hóa Việt Nam lên xuống theo giá cả là không quá lớn

Mặc dù gặp nhiều trở ngại khi XK vào EU nhưng các nhà XK Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội khai thác tiềm năng tại thị trường này vì nền kinh tế của một số nước trong khối vẫn tương đối mạnh. Tuy nhiên, khai thác tốt thị trường EU không phải là chuyện dễ. DN XK nhuyễn thể trong nước phải biết kết hợp cạnh tranh bằng giá và tìm hiểu kỹ hơn về thị trường EU như các vấn đề về pháp lý, ưu đãi thuế quan, sở hữu trí tuệ…tại từng quốc gia trong khu vực để đẩy mạnh XK và gia tăng giá trị hàng XK vào thị trường này nhằm đem về nguồn ngoại tệ lớn hơn cho đất nước.